I. Tổng quan phát triển thương mại điện tử tại Việt Nam

•Vào năm 2024, doanh thu từ thương mại điện tử chiếm khoảng 12% tổng doanh thu bán lẻ hàng hóa và dịch vụ tiêu dùng tại Việt Nam, cao hơn so với 10% của năm 2023. Điều này cho thấy thương mại điện tử tại Việt Nam đang dần tăng trưởng và chiếm lĩnh thị phần quan trọng hơn trong thị trường.
•Tốc độ tăng trưởng duy trì ở mức 18-25%, vượt xa tốc độ tăng trưởng của thương mại truyền thống. Theo số liệu chính thức, trong giai đoạn 2020–2025, tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm của thương mại điện tử Việt Nam đạt khoảng 29%, điều này tạo tiền đề vững chắc cho sự phát triển nhanh chóng của thương mại điện tử.

II. Các giai đoạn phát triển thương mại điện tử (theo VECOM)

1.1998–2005: Giai đoạn xây dựng cơ sở hạ tầng và khung pháp lý

Trong giai đoạn này, cơ sở hạ tầng thương mại điện tử tại Việt Nam bắt đầu được xây dựng. Cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin và viễn thông, đặc biệt là internet, đã tạo nền tảng cho sự phát triển thương mại điện tử sau này. Các văn bản pháp lý như Luật Giao dịch điện tử và Luật Công nghệ thông tin cũng được thiết lập.

2.2006–2015: Giai đoạn phổ cập thương mại điện tử

Với sự phổ biến của internet, hàng triệu người tiêu dùng đã bắt đầu mua sắm trực tuyến, đồng thời nhiều nền tảng thương mại điện tử ra đời. Các doanh nghiệp cũng quan tâm nhiều hơn đến việc xây dựng website và triển khai kinh doanh trực tuyến.

3.2016–2024: Giai đoạn tăng trưởng nhanh

Trong giai đoạn này, thương mại điện tử tại Việt Nam tăng trưởng mạnh mẽ, tỷ lệ người tiêu dùng mua sắm trực tuyến tăng vọt. Nhiều doanh nghiệp cũng nhanh chóng triển khai thương mại điện tử. Tuy nhiên, giai đoạn này cũng xuất hiện nhiều thách thức, bao gồm ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường, khả năng xuất khẩu thấp và sự bất bình đẳng giữa các khu vực.

4.Từ 2025 trở đi: Chuẩn bị bước vào “Thời kỳ vàng” của thương mại điện tử

Theo đánh giá của VECOM, thương mại điện tử Việt Nam đang chuẩn bị bước vào “thời kỳ vàng” với sự phát triển nhanh chóng và bền vững. Với sự ra đời của nhiều chính sách và văn bản pháp lý quan trọng, thương mại điện tử Việt Nam sẽ tiếp tục phát triển và tiến vào một giai đoạn vững mạnh và phát triển bền vững hơn.

III. Chính sách và pháp luật hỗ trợ thương mại điện tử

•Chính sách thuế, hải quan và xuất nhập khẩu được ban hành vào cuối năm 2024 sẽ có hiệu lực từ năm 2025, tạo nền tảng vững chắc cho thương mại điện tử bước vào giai đoạn mới. Những chính sách này kỳ vọng sẽ thúc đẩy việc thương mại thuận lợi hơn, từ đó thúc đẩy sự tăng trưởng của thương mại điện tử.
•Kế hoạch phát triển thương mại điện tử quốc gia giai đoạn 2026–2030 và Luật Thương mại điện tử mới sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy sự phát triển bền vững, giúp thương mại điện tử Việt Nam hướng tới sự quốc tế hóa và đáp ứng nhu cầu toàn cầu.

IV. Kỳ vọng và cơ hội
•Thúc đẩy thương mại điện tử xanh, khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng công nghệ thân thiện với môi trường, nâng cao nhận thức của người tiêu dùng về tiêu dùng bền vững. Điều này không chỉ bảo vệ môi trường mà còn giúp nâng cao hình ảnh của Việt Nam trên thị trường toàn cầu.
•Tăng cường hợp tác giữa chính phủ, doanh nghiệp và người tiêu dùng để xây dựng một hệ sinh thái thương mại điện tử mạnh mẽ, thúc đẩy ngành phát triển một cách khỏe mạnh và lâu dài.

Thương mại điện tử Việt Nam chuẩn bị bước vào “thời kỳ vàng”, và sự thay đổi này sẽ mang lại những cơ hội thị trường lớn, đồng thời giúp Việt Nam chiếm lĩnh một vị trí quan trọng trong nền kinh tế số toàn cầu.